104. Cursus Haagse politiek

woman, 3d, fun-7895149.jpg

Gisteren (woensdag 5 april) heb ik het debat gevolgd waarin de provinciale verkiezingsuitslag geduid moest worden. Heel bijzonder debat, want ik kreeg niet alleen veel informatie tijdens het kijken, maar ik viel ook van de ene verbazing in de andere. Laat ik een bloemlezing geven van wat mij allemaal met vraagtekens achterliet, waarbij ik af en toe ook even teruggrijp op eerder gevoerde debatten die ik gezien heb. Oftewel een antwoord op de vraag van kamerleden aan elkaar: “wat denkt u dat de kijker/burger hiervan denkt?” Een antwoord…

Eerst even de basis: de tweede kamer controleert de regering (wiens taak het is om het regeringsakkoord uit te voeren binnen de staatsrechtelijke regels die lang geleden al zijn opgesteld, die zijn in marmer gebeiteld). Voor die controle is het nodig dat de kamerleden (leden van) de regering uitnodigen om naar de tweede kamer te komen en daar antwoord te geven op de vragen die de kamerleden hebben. Wanneer een minister wordt uitgenodigd moet die ook verschijnen en als gast naar eer en geweten de vragen en opmerkingen beantwoorden en toelichten, misinformatie is een doodzonde. De tweede kamerleden zijn partners van de regering bij het opstellen van wetgeving, maar fungeren in hun controlerende taak als een soort werkgever. En wat voor een.

De dag voor dit specifieke debat waren de vice premiers en de premier uitgenodigd, maar door een kortstondige ziekte van de premier kon die niet verschijnen. Dat was niet acceptabel voor de kamer, dus werd het debat een dag later gehouden, met premier. Vervolgens wilde de kamer dat niet de premier maar de CDA-vice premier het beantwoorden zou beginnen, maar dat klopt staatsrechtelijk niet. Reactie kamerleden: boos, verontwaardigd en zich, zo te zien, totaal niet bewust van de onmogelijke eisen die ze stelden. Wisten de kamerleden dan niet hoe de bevoegdheden geregeld zijn? Of probeerden ze gewoon wat meer ruimte te krijgen? Wat moet ik daar als kijker van denken? Een baas die zijn eigen regels niet kent en vervolgens los gaat op degene die hij controleert??? En als er ook maar een flintertje repliek komt dan is de geprikkelde reactie: “neem je me nou de maat?”. Oei, neem ze vooral niet de maat. Dat is HEEEEEEL ERG. Regel nummer 1, 2 en 3: neem nooit een kamerlid de maat. Die werken foutloos en weten alles. Dat we dat goed onthouden, anders gaan ze hysterisch gillen, wat prima is voor hen, maar een “gewone” baas krijgt dan de halve wereld over zich heen. Verschil moet er zijn.

En dan wordt er een vraag gesteld die niet het gewenste antwoord krijgt: wordt dezelfde vraag nog vijf keer (of vaker, mind you!!!) gesteld. Doen ze ook bij verhoren: dan krijg je net zo lang dezelfde vraag tot je het gewenste antwoord geeft. Maar als het gewenste antwoord gewoon niet waar is? Wordt je dan niet gedwongen om te liegen als je daar onder druk aan toegeeft? Probleem.

Het gebeurt ook vaak dat een antwoord niet geaccepteerd wordt, omdat daarin wordt uitgelegd hoe de verantwoordelijkheid is verdeeld. “AFSCHUIVEN! HIJ/ZIJ VERSCHUILT ZICH WEER ACHTER…” gilt de oppositie dan meteen weer verontwaardigd. Nee, dat is hoe het werkt, dit is de afsprakenset waarbinnen we allemaal onze specifieke rol vervullen. Maar je kan natuurlijk ook in je eigen waarheid blijven hangen. Wel zo fijn.

Of deze: “IK KRIJG WEER GEEN ANTWOORD!”. Jawel, dat kreeg je wel, maar je begrijpt het niet/accepteert het niet/gelooft het niet/wil de ander negatief wegzetten. Want het is wel politiek. Daar is dat nodig. Maar dat de gewone burger, en ik ben hier als gewone burger ervaringsdeskundig, dat niet volgt begrijp ik wel. En als dan weer de vraag iets behelst in de trant van “reflecteren op dit of dat” vraag ik mij af of de vraagsteller wel weet wat zelfreflectie inhoudt en of je dat altijd op elk moment maar moet eisen. En of de vraagsteller dat zelf niet eens een keertje zou moeten gaan doen. Maar dat is dus hoe het op mij over komt. Ach ja, wat weet ik ervan? Ik zit er alleen maar naar te kijken en me hogelijk te verbazen over hoe het daar toegaat. Fascinerend, dat wel. En wie daar in die arena zich weten te handhaven daar neem ik mijn petje voor af. Respect.